یوگانیدرا و ملاتونین

یوگانیدرا و ملاتونین

تاکنون شده از خود بپرسید که چرا پس از انجام تکنیک‌های یوگانیدرا احساس آرامش می‌کنید؟

آن دسته از تکنیک‌های یوگانیدرا که شما را به سطح عمیق‌تری می‌برند نشاط شما را دو چندان می‌کنند، به خصوص پس از یک روز پرتلاش کاری خستگی و استرس را از بدن شما دور می‌کنند. ممکن است بگویید: این به دلیل این است که در یوگانیدرا و امثال آن تمرکز ذهن از روی منفی‌ها برداشته و به مثبت‌ها متمرکز می‌شود . به این ترتیب انرژی پراکنده بدن را دوباره گردآوری می‌کند.

نکته‌ای که در طرح این پرسش برای من حائز اهمیت است دلیل مستدل علمی و اثبات شده تاثیر تکنیک‌های یوگانیدرا بر عملکرد مغز است. من این سوال را فعلا بی پاسخ رها می‌کنم تا توجه شما را به مطلب مهم دیگری معطوف کنم.

 غده صنوبری شکلی در مرکز مغز به نام غده پینه آل.

دیدگاه تاریخی

دکارت، پدر فلسفه مدرن در سده هفدهم بر این باور بود که غده پینه آل ” جایگاه روح” است. شاید او این عقیده را از آموزه‌های کهن شرقی وام گرفته بود.

کسانی از هند گرفته تا چین معتقد بودند که پینه آل جایگاه چشم سوم و رابط بین انسان و کیهان است و روی پرورش ذهن و روح انسان تاثیر به سزایی دارد.  علاوه بر این امروزه  برخی اساتید ادبیات ایران، به این معتقدند که مقصود حافظ نیز از” جام جهان بین” همین غده پینه آل است که اساسا شرقی‌ها برای آن خواص متافیزیکی قائل بوده‌اند.

دیدگاه پزشکی

در دنیای پزشکی نظرات در خصوص پینه آل به گونه‌ای متفاوت است. بیش از چهل سال پیش دانشمندان تصور می کردند غده پینه آل در بدن آدمی نقش چندانی ایفا نمی‌کند. حتی فکر می‌کردند که پینه آل  زائده‌ای است به جا مانده از مغز باستانی.

شاهد این مدعا این بود که دیده شده بود غده پینه آل روی رنگ پوست و بلوغ جنسی خزندگان نقش دارد. (قدیمی ترین ساختار مغزی متعلق به نوع خزندگان است.) علاوه بر این روشن شده بود که در برخی خزندگان، پینه آل نقش نوعی چشم سوم حساس به نور را بازی می‌کند. شواهد دیگری هم در دست بود که پرندگان به وسیله آن مسیر مهاجرت خود را پیدا می‌کنند.

تحقیقات ملاتونین

به نام‌ترین و ماجراجوترین این محققان دو نفر به نام‌های پیر پائولی و رگلسون بودند.

تحقیقات تخصصی آن‌هادر خصوص روند سالخورده شدن بود. آن‌ها به زودی به اهمیت این هورمون پی‌بردند.

طی سی سال، بی وقفه روی آن کار کردند و در آزمایش‌هایشان به نتایج شگفت انگیزی دست یافتند. نتایج حاکی از آن بود که ملاتونین برخلاف تصور عام تاثیر همه جانبه و کنترل کننده‌ای روی تمامی سیستم غدد هورمونی بدن انسان دارد. به عبارت دیگر این ملاتونین است که تعیین می‌کند کدام هورمون و به چه میزان و چه وقت ترشح شود!

این کشف دیگر پژوهشگران را هم بر آن داشت که دست به آزمایش‌های گسترده‌ای روی ملاتونین بزنند.

از دیگر نتایج مهم تحقیقات می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. تولید ملاتونین توسط پینه آل به شدت تحت تاثیر نور است و فقط در تاریکی شب صورت می‌گیرد. میزان ملاتونین خون در شب، ده برابر میزان آن در نور روز است.
2. اگر به افراد ملاتونین تزریق شود احساس خواب آلودگی می‌کنند. یعنی ملاتونین روی سیکل خواب و بیداری شخص در طول 24 ساعت تاثیر می‌گذارد. به عبارت دیگر کنترل ساعت بیوریتمیک بدن در دست آن است.
3. میزان ملاتونین در کودکان نسبت به افراد بالغ بسیار زیاد و در سالخوردگان ناچیز است و تقریبا وجود ندارد. شواهد حاکی از آن است که ملاتونین روی روند پیر شدن موثر است و با هم رابطه مستقیم دارند.
4. میزان ملاتونین در مبتلایان به سرطان، بیماری‌های مزمن و نیز بیماری‌های مخصوص دوران سالخوردگی نظیر پارکینسون و آلزایمر ناچیز است و یا اصلا وجود ندارد.
5. ملاتونین با بلوغ جنسی در ارتباط است و ترشح غدد جنسی را کنترل می‌کند. با خاموش و روشن کردن چراغ و پدید آوردن روز و شب مصنوعی برای موش‌ها، میتوان روی ترشح ملاتونین و سیکل جنسی آن‌ها تاثیر گذاشت.

کلام آخر:

تلاش پیر پائولی و رگلسون و برانگیختن دیگران به تحقیقات در گوشه و کنار دنیا منجر به شناخت بیشتر ما از غده پینه آل و هورمون آن ملاتونین شد. (البته معلوم شده که ملاتونین تنها هورمون پینه آل نیست و هورمون‌ها دیگری هم دارد که در کل به عملکرد ملاتونین کمک کرده یا در مواقع به خصوص، نظیر دوران شیردهی ترشح می‌شوند.)

امروزه محققان غده پینه آل را یک غده هوشمند و ملاتونین را هورمون معجزه‌گر می‌نامند. اکنون به همه ثابت شده که پینه آل، کنترل همه امور بدن انسان را در دست دارد.