زرشک

رویش گیاه زرشک:

زرشک درختچه ای است دارای ساقه های خاردار که ارتفاع آن تا 4 متر نیز می‌رسد.

چوب این درخت قهو ه ای، قرمز و یا زرد رنگ می باشد. برگ های آن بیضی شکل با دندانه های اره ای و گل های آن خوشه‌ای و زردرنگ است.

شاخه های زرشک تیغ‌های زیادی دارد. میوه زرشک قرمز رنگ، گوشتی، بیضوی شکل و دارای طعمی ترش است.

ترکیبات شیمیایی زرشک:

برخي از آلکالوئيدهای اين گياه شامل بربرين، ژاتروريزين، اکسي اکانتين، بربامين و غيره است. عصاره اتانولی ریشه زرشک دارای آلکالوئیدی به نام اکسی کانتین است، که دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی است.

تحقيقات اخير اثرات ضددرد، ضدالتهاب و ضدسرطانی ريشه اين گياه را نشان داده است.

زرشک در آیورودا:

زرشک، گیاه تلخی است که دارای انرژی گرمازای خاصی ( پرابهاوا ) که به آن خاصیت از بین بردن آما و سم زدایی می دهد. به طور عمومی می توان آن را مانند سایر گیاهان تلخ با خاصیت کاهندهﻯ پیتا و افزایندهﻯ واتا در نظر گرفت.

اما در واقع احتمال این که زرشک واتا را برانگیخته کند به نسبت سایر گیاهان تلخ کمتر است. به خصوص اگر با زردچوبه ترکیب گردد.

زرشک کبد را پاکسازی و فعالیتش را تنظیم می کند.

خواص زرشک در طب ایرانی:

زرشک از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است، این گیاه قابض، صفرا آور، اشتها آور، مسهل و تنظیم کننده قلب و کبد است.

مقدار 20 – 10 گرم پوست ریشه یا ساقه و یا میوه زرشک را در یک لیتر آب ریخته و آن را بجوش بیاورید سپس آن را از روی اجاق برداشته و بگذارید به مدت 10 دقیقه بماند. این جوشانده را صاف کرده و با شکر یا عسل شیرین کنید. مقدار مصرف روزانه آن سه فنجان در فاصله بین غذاهاست.

آب زرشک یکی از نوشیدنی های محبوب ایرانی هاست. همچنین مربای زرشک از جمله مرباهای رایجی است که خاصیت درمانی هم دارد. مشهور است که کبد را از سموم پاکسازی می کند و بهترین دارو برای رفع تصلب شرائین و پایین آوردن فشار خون و رفع غلظت خون است. خوردن آن برای بیماران مبتلا به مشکلات ریوی منع گردیده است.